ΑΓΙΟΣ  ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝΑΣ (ΚΑΛΟ ΧΩΡΙΟ)

Από το καλό φίλο Arh.....

 ΙΣΤΡΟΝ ΟΙΚΙΣΜΟΣ Δ.Δ  ΚΑΛΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ 

Η κατοίκηση της Ιστρώνας, που το όνομα της διατηρείται πολλούς αιώνες (Αρχαϊκά χρόνια 6ος π.Χ αιώνας έως τον 18ο αιώνα μ.Χ). Λεπτομερέστερα στα 1834 σε απογραφή είχε ο Ίστρωνας 20 οικογένειες Χριστιανών και 4 μωαμεθανικές.
Στα Ρωμαϊκά χρόνια μέχρι τον 9ο αιώνα μ.Χ που οι Αραβες Σαρακηνοί οργιάζουν με καταστροφές σ΄ όλη την Κρήτη, η Ίστρων και αργότερα ο Ίστρωνας θα αποτελεί τον μοναδικό κύριο οικισμό του χώρου. Αρχαιοελληνικός ναός φαίνεται σε ερείπια κοντά στον οικισμό του Πύργου που ίσως να δώσει σε ανασκαφή στοιχεία της Ιστορίας του ευρύτερου χώρου. Ίσως να είναι ο ναός του Βάκχου (Διονύσου) και ο μετέπειτα του Αγ. Σεργίου, όπως πολλοί  ιστορικοί αναφέρουν.
Στα Βενετικά χρόνια ολόκληρη η κοιλάδα ξεχερσώθηκε που ήταν έρημη ως τα 1450-1500 μ.X φυτεύτηκε ελαιόδεντρα και γέμισε αργότερα νερόμυλους. Στα 1639 πρώτη φορά αναφέρεται η ονομασία Κακόν Χωρίον “κατ΄ ευφημισμόν” λόγω του νοσηρού κλίματος από την ελονοσία που έφερναν τα στάσιμα νερά των πλημμυρών μέσα στον Καλοχωριανό κάμπο. Από τα 1680-1720 φαίνεται να κατοικείται ο νέος οικισμός «Αρνικού».

Από τα 1867 το Καλό Χωριό αποτέλεσε οικισμό-κοινότητα που ανήκε στο Δήμο Κριτσάς ως το 1925. Στην Τουρκοκρατία 1669-1898 το Καλό Χωριό είναι γεμάτο περιπέτειες των κατοίκων του με τους αγάδες.

Η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Έντιθ Χώλ στα 1910-1912 ανέσκαψε στο λόφο του Βροκάστρου άγνωστης ονομασίας μικρό οικισμό αγροτών και κτηνοτρόφων.

Στα νεώτερα χρόνια ξεκίνησε η αγροτική και τουριστική του ανάπτυξη. Αν δεν περπατήσεις τα μονοπάτια του Καλού Χωριού, τους δρόμους που βρίσκονται σε όλα τα σημεία του φυσικού τοπίου, δεν μπορείς να νιώσεις την ιδιαιτερότητα της ομορφιάς όλου αυτού του χώρου. Είναι ένας ζεστός τόπος που σε αγκαλιάζει. Έμπειροι γεωργοί οι κάτοικοι, παράγουν σε έναν αρδευόμενο χώρο 4000 στρεμμάτων εξαιρετικό ελαιόλαδο, φρούτα και πολλών ειδών λαχανικά. Με την αποφασιστικότητα τους οι Καλοχωριανοί από το 1981 δημιούργησαν δυο νέους οικισμούς, το Ίστρο και το Φορτί, που κυρίως ο πρώτος αναπτύχθηκε ραγδαία, με στόχο την οικονομική τουριστική ανάπτυξη. Μονοπάτια παμπάλαια αλλά και σύγχρονα μέσα στα μαγευτικά τοπία του Καλοχωριανού χώρου είναι βατά για να περπατήσει ο επισκέπτης που έρχεται να μείνει στα καταλύματα και τα ξενοδοχεία του Καλού Χωριού.
Οι βραβευμένες με Γαλάζια Σημαία άρτια οργανωμένες ακρογιαλιές, γεμάτες καθαρή άμμο, μπορούν να συνδυαστούν με πεζοπορία μέσα στην καταπράσινη οργιώδη βλάστηση στον κάμπο αλλά και στις πλαγιές των γύρω βουνών που είναι κατάφυτες από πεύκα, πρίνους και πολλούς θάμνους. Τα βότανα της γης μυρώνουν τον αέρα και αξίζει τον κόπο να βαδίζει ο επισκέπτης όλα αυτά τα μέρη.

Τα πανηγύρια, οι γιορτές, οι χοροί, κυρίως το καλοκαίρι, είναι οι ωραιότερες εκδηλώσεις τους. Στο Ίστρο λειτουργεί Λαογραφικό Μουσείο που εξιστορεί με τα εκθέματα του τη ζωή του παρελθόντος. Ιδρύθηκε το 1999 από το Λαογραφικό Σύλλογο. Πολλή αγάπη και φροντίδα για το Λαϊκό Πολιτισμό δείχνει αυτό το Μουσείο. Είναι μια σημαντική πηγή πληροφοριών για τη λαογραφία και την Ιστορία των κατοίκων του Μεραμπελλιώτικου κόλπου.
Το Καλό Χωριό έχει σήμερα 1125 κατοίκους στους 4 οικισμούς του. Τα ξενοδοχεία και τα πάμπολλα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα στον ευρύτερο χώρο του οικισμού Ίστρου και του Φορτί φιλοξενούν κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες.
Οι κάτοικοι τα τελευταία χρόνια παράλληλα με τη γεωργία, δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, τις τέχνες , τα γράμματα αλλά και με τους πολιτιστικούς τους φορείς ανέδειξαν τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό σε ζηλευτά επίπεδα. Με σχολή κρητικών και λαϊκών χορών , με μεγάλες κρητικές βραδιές, αλλά και στον αθλητισμό κυρίως στο ποδόσφαιρο, οι Καλοχωριανοί νέοι με την ομάδα τους τον Α.Σ «Πύργος», πρωταγωνιστούν από το 1982 στο Λασιθιώτικο ποδόσφαιρο.
(Αυτά τα λίγα προς το παρόν για  Ίστρο από το φίλο μου G.D)